Hayatınızda bir şeyleri değiştirmek istiyorsunuz ama devamını bir türlü getiremiyorsanız bu metod tam size göre. Japonların 5S Metodundan bahsediyorum. Eğer ilk kez duyuyorsanız bu fikri bayılacaksınız.
İnsanlar bu metodu ev düzeninden eğitim hayatlarına, güzel iletişimden çalışma alanlarına kadar kullanıyorlar. Hatta Toyota gibi dev markalar şirket içi verimlilikte bu metodu kullanıyor.
Japonların 5S metodu hepsi S harfi ile başlayan 5 temel prensipten oluşuyor. Bu içerikte bu 5 temel prensibi ve bunları yaşam kalitemizi arttırmada nasıl kullanabilirizi anlatacağız.
1. SEİRİ: Ayıklama
1. yani ilk S ile başlayan maddemiz SEİRİ yani Ayıklama. Çok gerekli olmayan eşyaları bir tarafa ayırdığımız ya da tamamen ortadan kaldırdığımız bir genel gözden geçirme sürecini tarif eder. Örneklerle devam edelim…
Kıyafetlerimizi ele alalım. Gardrobumuzun kapılarını pencerelerini açalım kıyafetlerimize şöyle uzaktan bakalım, hangilerini gerçekten seviyoruz ve gerçekten kullanıyoruz? Ve hangileriyle artık vedalaşmanın vakti geldi? Vedalaşmanın vaktinin hangileriyle geldiğini belirlemek için şu kıstası kullanabilirsiniz, “1 yıldır kullanmadığınız bir şey artık size ait değildir, o sırtınıza maddi manevi artık yüktür. Onu elinizden çıkarmanız gerekiyor.”
Sade olmak istediği hayatı yaşamak isteyen herkes için bir fırsattır.
Bu metodu çalışma alanımıza, iş yerimize de uygulayabiliriz. Kalem kalem çalışma alanınızdaki şeyleri listeleyin ve hangisinin hangi sebeple orda durduğunu size ne faydası olup olmadığını gözden geçirin.
Şuna eminim, çalışma alanınızda sıkıldığınız hatta varlığını bile yıllardır farketmediğiniz eşyalar öylece orda duruyordur. Anlamını yitirmiş eşyalar varsa onları elinizden çıkartın. Daha sonra kullanabileceğiniz eşyalarınızı da bir kutuya koyarak üstüne daha sonra kullanmalık eşyalar yazabilirsiniz. Gözünüzün önünde daha fazla durmalarına izin vermeyin.
Bilgisayarınız ya da telefonunuzda da kullanabiliyorsunuz bu 1. ayıklama maddesini. Telefonunuzu açın kim bilir kaç zamandır kaç tane uygulama oracıkta kullanılmadan bekliyordur.
Bu maddeyle hem kendimize bir yaşam alanı açıyoruz. Hem fazla olan eşyaları aramaktan, onları görmekten, onları temizlemek ve düzenlemekten kurtulmuş oluyoruz.
Aynı zamanda gereksiz olan şeyleri kendimizden uzaklaştırdığımız için bana güvenin şunu hissedeceksiniz; kalan şeyler az ama öz olan şeyleri daha çok seveceksiniz ve öz olan şeylerin kıymetini daha fazla bileceksiniz.
Şimdi 2.S maddemizle devam edelim.
2. SEİTON: Düzenleme
SEİTON yani ikinci maddemiz düzenleme yani organize etmekle ilgili. Bu maddedeki amaç eşyaları doğru yerine koyarak zaman ve enerji kaybını engellemek. En çok kullanacağımız şeyleri en hızlı ulaşabileceğimiz yerlere koyuyoruz. Aslında her eşyayı ait olduğu yere koyuyoruz.
Ayda yılda bir kez kullandığımız eşyaları arka taraflara, düzenli olarak kullandığımız kıyafetlerimizi ise ön taraflarda tutuyoruz.
Telefonunuzu açın en çok kullandığınız uygulamalar bellidir. Peki çok nadir kullandığınız uygulamalar neden gözünüzün önünde karmaşıklık yaratıyor? Dosya açın, her telefonda var bu özellik sanırım. Hiç kullanmadığınız ya da çok nadir kullanmanız gereken şeyleri tek bir dosyanın içine sürükleyin. Orda doğru zaman geldiğinde kullanılmayı beklesinler.
Ayakkabılarımızda da en çok kullandığımız ayakkabılar, ayakkabılığın en hızlı ulaşılabilir noktasında olmalı. Kışlıklar ya da çok nadir kullandığımız ayakkabılar daha arkalara kaldırabiliriz.
Çalışma alanımızda da bazen olur masamızın üzerinde dünyalar vardır. Ben 4 parça şeyle çalışacaksam masanın üzerinde 20 parça şey varsa bu benim işimi severek yapmamı engeller, odaklanmamı engeller. Çalışacağım zaman defter, kalem, not kağıtlarım, 1 laptop bunlar bana yeterli oluyor. Onun dışındakileri kaldırıyoruz bu metoda göre.
Bütün e-ticaret siteleri aslında bilmeden bu metodu kullanır. En çok satılan ürünleri, en çok para kazandıkları ürünleri anasayfada en göz önünde ve en kolay ulaşılabilir olan yerlere koyarlar.
Bir ev inşa etmek için plana ihtiyacınız vardır. Bir hayat inşa etmek için ise plan ve hedef sahibi olmak çok daha önemlidir. -Zig Zaglar
3. SEİSO: Temizlik ve Tertip
Geldik üçüncü aşamaya S ile başlayan üçüncü kelimemiz ise SEİSO yani Temizlik ve Tertip. Hatırlayalım 1. maddemizde kullanmadığımız şeyleri ortadan kaldırmıştık. 2. maddemizde kullanacağımız nadir de olsa eşyaları önem sırasına göre belirlemiştik. Gözümüzün önünde hızlı kullanacağımız şeyleri bırakmıştık. Bu maddede ise toparladığımız ortamımızı temiz ve tertipli tutmaya gayret ediyoruz.
Örneğin gardrobumuzda sadece temiz kıyafetlerin bulunması. Evimizin temiz olması. Çalışma alanımızın az az sık sık temizliğiyle ilgilenmemiz hem yaptığımız işi severek yapmamızı sağlar. Bulunduğumuz ortamda severek bulunmamızı sağlar ve yaptığımız her şey de verimliliğimizi yüksek tutar.
Yaşayışta sadelik, düşüncede ihtişam. – Oscar Wilde
Bu maddeyi doğru anlamak lazım. Sadece gidin temizleyin demiyor temiz ve tertipli tutulmasından bahsediyor. Yani süreklilik var.
4. SEİKETSU: Standartlaştırma
Dördüncü maddemiz olan SEİKETSU da ilk üç maddeyi Standartlaştırmayı amaçlıyoruz. Bu içeriği okuyup gaza gelip her şeyi mükemmele döndürüp sonra eski alışkanlıklarımıza dönmek doğru olmaz. İşte bu madde bize aldığımız kararları standartlaştırmayı ve bize bakış açısı kazandırmayı amaçlıyor.
Burda örneklediğim konular dışında hayatınızın her alanında 5S metodunu uygulayabilirsiniz. Her olaya 5S kafasıyla bakabilirsiniz.
5. SHİTSUKE: Disiplin
Son maddemiz olan SHİTSUKE yani Disiplin ile sık sık aldığımız kararları acaba iyileştirilebilir miyiz sorusunu sorduruyor ve yaptığımız işe bir denetim mekanızması getiriyoruz.
Büyük insanların hayat hikayelerini okurken, ilk zaferlerini kendilerine karşı kazandıklarını görmüşümdür, hepsinde de öz disiplin başta geliyordu. – Marry Truman
Bir insan haftanın bir gününü hadi olmadı haftanın yarım gününü tamamen hiçbir şey yapmadan kendine ayırmalıdır. Pazar gününü kendinize ayırmanız diğer altı gününüzü kurtarıyor. Haftayı gözden geçirme, planlarım neler, yapılacak listemde neler var gibi toparlanmayla geçiyor.
5S Metodunu hayatınızın her alanında uygulayabilirsiniz. Ben size birkaç örnekleme yaptım ama sadece onlarla sınırlı kalmayın lütfen aklınıza gelen her alanda bu 5 adımı uygulayarak hayatınıza iyileştirmeler, kaliteleştirmeler yapabilirsiniz.
Önce bunları bilinçli olarak yapacağız, yavaş yavaş alışkanlığa dönüşecek sonra her alışkanlık gibi sistem otomatik pilota yani bilinç altına atılmaya başlayacak ve hayata artık istesekte istemesek de bu metodolojiyle bakmaya başlayacağız. Her şeyin minimal olması gerektiği gibi aslında düzenli verimli olmasına izin verin. Bu hayat kalitenizi inanılmaz yükseltecektir.
İnsanın dışında yaptığı bu iyileştirmeler güvenin bana içerde de devam ediyor arkadaşlar. Yaşayışı iyileşmeye başlayan birinin hissedişi de, düşünüşü de iyileşmeye başlar.
Sade insanlar Allah’ı güneşin harareti ve çiçeğin kokusu kadar tabiî olarak hissederler… – Alexis Carrel
Lütfen yorum ve düşüncelerinizi aşağıya yazmaktan çekinmeyin, kim bilir belki yaptığınız bir yorum birilerinin hayatının değişmesine yardımcı olabilir. Önümüzdeki içeriklerde görüşmek üzere, kendinize çok iyi bakın.
Hikmet Anıl Öztekin videosundan alıntılanmıştır.