İsmini birçok kişinin bilmediği Ignaz Semmelweis, insanlık tarihinin kaderini değiştiren Macaristanlı bir kadın doğum doktoruydu. Yaptığı buluşlar yıllar sonra farkedilmiş olsa da o akıl hastanesine kapatılarak yaşamanın son günlerini orada geçirdi.
Lohusalık humması insidansı adı verilen doğum sonrası el yıkama alışkanlığını bulan bir bilim insanı. Bu keşfi sayesinde birçok “kadının” hayatını kurtarsa da o bunu göremedi. İşte bu keşfin detayları ve Ignaz Semmelweis’in ibretlik hikayesi…
O “Annelerin Kurtarıcısı” olarak bilinen, Macaristanlı bir bilim insanı.
Gerçek adı, Ignaz Philipp Semmelweis olan bilim insanı Budapeşte yani Buda’da 1818 yılında doğdu. Viyana Hukuk üniversitesini kazanarak fakülte hayatına başlamış olsa da o tercihini tıp fakültesinden yana yaparak hukuk fakültesini terketti. Tıp eğitimini bitiren Ignaz, 1844 yılında araştırmalarına başladı.
O dönemlerde Viyana Genel Sağlık Kurumunda yapılan doğumlarda ölen kadın sayısı çok fazlaydı ve bu durum Ignaz’ı bir yerlerde yanlış yapıldığını farketmesini sağladı ve araştırma yapmaya sürükledi. Kurumun yanlış teknikleri kullandığını düşünüyordu.
Haksız da sayılmazdı…
En yakın arkadaşı Jakob Kolletschka, bir otopsi işlemi sırasında yaralandı ve zehirlenerek yaşamını yitirdi. Onun bu durumunu araştıran Ignaz, ameliyathanede bulunan hijyen sorunundan kaynaklı arkadaşının zehirlendiğini saptadı ve doğumlardaki ölüm oranının da bu zehirlenmelere bağlı olduğunu keşfetti.
Bu durum üzerine Ignaz Semmelweis, eğitim verdiği öğrencilerine otopsi öncesinde ellerini klor ile dezenfekte ederek yıkamalarını söyledi.
Ignaz’ın aldığı bu önlem sonrasında doğum sırasında ölen kadın sayısı 10 kat düştü. Ebelik eğitimi alan doktorlar otopsi işlemlerine girmediği için otopsi masasından zehirleri kadın doğum masalarına getirmediğinden ebelerin yaptığı doğumlar daha başarılıydı ve hayatını kaybeden anne oranı azdı. Ebelik eğitimi alan doktorlar otopsi çalışmaları için tercih edilmiyordu.
Bulduğu Keşif Sonrası Annelerin Hayatta Kalma Oranı Arttı
Meslektaşları onun bu buluşuna şüpheyle bakıyordu ve onun kuyusunu kazmak için bir takım politik bahaneler bularak hastaneden atılmasını sağladılar.
Meslektaşları klorlu eller ile doğum yaptırmanın doğru olmadığı yönünde söylentileri yaymasına rağmen bir takım üniversitelerin yaptığı araştırma sonucunda Ignaz’ın buluşu önem kazandı ve ona profesör ünvanı verildi.
Ancak tıp toplumu tarafından o kadar baskı altında kaldı ki ortaya koyduğu keşifler başarılı olsa bile yalanlandı ve aşağılandı. Bu durum bir süre sonra Ignaz’ın akıl sağlığını etkilemeye başladı.
Bunalıma girdi, sokaklarda yürümeye başladı. Genç çiftleri gördüğünde önlerini kesip “doktorunuza söyleyin doğumdan önce ellerini mutlaka yıkasın” diyordu.
1865 yıllarında Ignaz’ın meslektaşlarından biri onun akıl sağlığı hastanesinde kontrol altına alınması yönünde ısrarcı oldu. 30 temmuz tarihinde hastaneye kaldırıldı. Kaçmaya çalıştı ancak başarılı olamamıştı.
2 hafta gibi bir süre içinde Ignaz Semmelweis kaptığı enfeksiyon nedeniyle yaşamını yitirdi.
Kadınların hayatını kurtaran bu yüce yürekli doktoru tanımanızı çok istedik. Akıl sağlığını yitirmek üzereyken bile evli çiftlerin önünü kesip uyarılarda bulunmuş olması onun ne kadar büyük bir yüreğe sahip olduğunu bize anlatıyor.
Ignaz Semmelweis’in bulduğu bu keşfin önemi vefatından seneler sonra anlaşıldı.
O bugün antiseptik prosedür endüstrisinin kurucularından sayılıyor ve böyle kabul ediliyor. 1906 yılında ise “Annelerin Kurtarıcısı” yazan bir heykeli yapıldı. İşte o heykel…
Vakit ayırıp okuduğunuz için teşekkür ederiz.